Omstanders

Omstanders in Nederland
 
De groep omstanders was veruit de grootste groep tijdens de bezetting. Dit perspectief wordt regelmatig in een negatief daglicht gezet. Want zij waren het die erbij stonden, het zagen gebeuren, maar niets deden! Door het onbegrip verdwijnt de vraag waarom ziji op die dag niets deden. Om het onbegrip jegens deze groep weg te nemen, wordt er in deze paragraaf aan de hand van twee persoonlijke verhalen verteld waarom hij of zij op die bewuste dag besloten om niets te doen.
 
Deze groep wordt als het over de Tweede Wereldoorlog faat of tijdens herdenkingen vergeten. Dat wil niet zeggen dat deze groep geen last heeft gehad van de Duitse bezetting, integendeel zelfs. Deze groep kan worden gezien als slachtoffers, wel in andere mate dan de mensen die gedeporteerd zijn of familieleden hebben verloren, maar dat maakt hun leed niet minder. Veel overlevenden die omstander waren bij een heftige gebeurtenis kampten na de oorlog met schuldgevoelens omdat zij stonden toe te kijken hoe hun Joodse buren werden opgepakt en zij er alleen niets hebben gedaan om ze te helpen. 

Pas veel later hebben een aantal overleven het een plek kunnen geven en vertellen hun verhaal door boeken te schrijven, interviews te houden, lezingen te geven en/of scholen te bezoeken. Dit om de huidige generatie zicht te geven in het verhaal van de omstander en om ervoor te zorgen dat hun verhalen niet verloren zullen gaan!

Bron: Foto gemaakt door Lydia van Nobelen- Riesouw. Joodse gevangenen op de buitenplaats van de schouwburg (1942)

Lydia van Nobelen- Riesouw, een niet-joods meisje van zestien jaar, woonde tijdens de Tweede Wereldoorlog naast de Hollandsche Schouwburg. Vanuit haar raam keek zij uit op de binnenplaats achter de Hollandsche Schouwburg waar de opgepakte joden soms naar buiten mochten.