Opdracht Daders
Bij deze vragen hoort de tekst over Karl Silberbauer.
1. Waarom zou de vader van Anne niet verwijtend hebben gereageerd op de acties vna Silberbauer?
2. Waarom zou Oostenrijk hebben besloten om na dit alles SIlberbauer vrij te spreken?
3. Vind je het terecht dat Silberbauer vrij is gesproke? Waarom wel of niet?
Gebruik bij deze vragen de tekst over Ans van Dijk
4. Welke twee opties had Ans toen ze werd opgepakt nadat ze was ondegedoken?
5. Op basis waarvan zou zij die keuze hebben gemaakt?
7. Als je kijkt naar de mensen die zij verraden heeft, waarom is het dan moetlijk te geloven dat ze het op basis van je eerder genoemde argument zou doen?
8. We weten hoe het af liep met Ans van Dijk, maar vind jij dat ze terecht de doodstraf heeft gekregen? Waarom wel of niet'?
9. Volgens de rechtback zou Ans 700 joden hebben verraden aan de Duitsers. Hierdoor lijkt ze een koud persoon. Waarom zou je de afscheidsbrief aan de rechter apart kunnen noemen?
10. Waarom past zij juist binnen het perspectief van de dader en niet bij helper of slachtoffer?
Adolf Eichmann
Adolf Eichmann wordt beschouwd als de grote man achter de deportatie van de Joden. Deze SS'er was verantwoordelijk voor het vervoer van Joden uit het bezette Europa (en dus Nederland) naar de concentratiekampen. De vraag die nog steeds voor veel discussie zorgt is: Was Eichmann daadwerkelijk schuldig aan het vernietigen van de Joden?
In het onderstaande fragment zie je een deel van het proces tegen Eichmann.
https://www.youtube.com/watch?v=Qtf5sI-duqA
11. Denk je dat Eichmann vrij is gesproken of dat hij gestraft is? Waarom?
12. Waarom is het lastig om te beoordelen of Eichmann schuldig was of niet?
13. Welke argumenten komen in de video voorbij waarin Eichmann aangeeft dat hij onschuldig is?
14. Welke argumenten komen in de video voorbij waarin de aanklager aangeeft dat Eichmann wél schuldig is?
Eddy Moerberg
''Ik kan dan ook zeggen dat het een jongen was, met een lief, zacht karakter. Het kwam niet in hem op iemand kwaad te doen.''
''Het is mij en de gehele familie een raadsel dat onze neef tot zulke dingen is overgegaan. Het heeft ons verstomd. Een man die geen vlieg kwaad deed. Het enige kwaad dat ik in zijn leven heb gezien is dat hij een gedwongen huwelijk moest aangaan. Ook dit heeft hij tot het laatst toe keurig in orde gebracht.''
''Hij was voor vrouw en kinderen een model man en vader. En ook zijn moeder, die allebei in 1939 overleden, hadden nooit over hem te klagen. Voor zijn ouders was hij bijzonder zorgzaam en tot hun dood toe is hij altijd de man geweest die hij tegenover zulke ouders moest zijn. Een zeer bescheiden figuur.''
Dit is de omschrijving die familieleden geven van Eddy Moerberg. Tussen 1936 en 1938 en na 1943 zat hij bij de NSB. Hij was in Amsterdam en omstreken verantwoordelijk voor het oppakken van talloze Joden. Hij was lid van de Colonne Henneicke, welke actief joegen op (ondergedoken) Joden. Hij zou vele Joden hebben opgepakt, onder andere met behulp van mensen die hij bedreigde. Na zijn carriere bij de Colonne is hij uit zichzelf doorgegaan bij andere afdelingen die voor het oppakken van Joder zorgden of hun bezitting in beslag nemen. Toen hij na de oorlog werd opgepakt heeft hij verschillende leugens gebruikt om onder vervolging uit te komen. Zijn probleem was dat veel van zijn slachtoffers nog in staat waren hem te herkennen als de man die voor hun arrestatie verantwoordelijk was.
15. In hoeverre komen de uitspraken van de familie en de feiten overeen?
16. Wat zou daar een goede reden voor kunnen zijn?
17. Zou je aan de hand van bovenstaande stukken van Eddy Moerberg kunnen zeggen dat hij
gedwongen werd om met de Jodenvervolgingen mee te werken?
18. Denk je dat Moerberg uiteindelijk vervolgd is? Zo ja, welke straf denk je dat hij heeft gehad?
Zo nee, waarom niet?
Anton Mussert
Anton Mussert was de leider van de NSB. Tijdens de oorlog werd hij min of meer de volksvertegenwoordiger van Nederland. De Duitsers hebben Mussert en zijn plannen voor Nederland nooit echt sereieus genomen, maar toch is hij de baas geworden in Nederland.
Aan het begin van de oorlog is Mussert ondergedoken, maar hij merkte snel dat hij niets had te vrezen van de Duitsers. Hij werd na enige aangesteld tot de man die Nederland moest vertegenworodiger binnen het Duitse Rijk. Omdat de NSB onafhankelijk was van de Duitsers, mochten zij geen eed afleggen aan Hitler. Na de oorlog is naar voren gekomen dat Mussert toch een eed had afgelegd.
Tijdens de oorlog wist Mussert wat er gebeurde met de Joden nadat zij werden opgepakt in Nederland. Er wordt gezegd dat hij tevergeefs pogingen heeft gedaan om een aantal Joden van deportatie te behoeden.
Na de oorlog werd hij opgepakt en aangeklaagd voor onder andere landverraaanslag op de grondwettige regering en pogingen om Nederland onder buitenlands bestuur te plaatsen.
19. In hoeverre kun je zeggen dat Mussert schuldig was aan landverraad?
20. In hoeverre kun je zeggen dat Mussert schuldig was aan het wegvoeren van de Joden?.
21. Denk je dat Mussert uiteindelijk is vrijgesproken of is gestraft? Waarom denk je dat?24. Welke redenen kan Mussert hebben gehad om vertegenwoordiger van Nederland te willen worden?